بازشناسی نسبت فرد و جامعه به مثابة مبنایی هستی‌شناسانه در آرای اجتماعی علامه طباطبایی

Authors

  • مهدی جلالوند دانش آموخته دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
Abstract:

فلسفة اجتماع دانشی است که با روش عقلی و برهانی، مسائل کلی اجتماع را مورد بررسی و کاوش قرار داده و ضمن بحث از هستی، چیستی، چرایی و چگونگی اجتماع، به دنبال کشف حقیقت آن، برای استخراج قوانین کلی است تا به سبب آنها، دستیابی جامعه و افراد آن به سعادت را ممکن و سهل کند. پژوهش حاضر سعی دارد با روش تحلیل محتوا و با تمرکز بر آثار علامه طباطبایی، به مسألة اصالت فرد و جامعه و کشف نسبت و رابطة میان آنها پرداخته و تأثیرات نگاه ایشان به مسائل یادشده را به عنوان مبانی هستی­شناختی جامعه مورد مطالعه قرار دهد. یافته­ها نشان می­دهد، علامه طباطبایی در دوگانة اصالت فرد و جامعه، اصالت را در مرتبة اول به فرد داده، جامعه را امری اعتباری می­داند و جامعه اعتباری، در مرتبه دوم و بالتبع، بهره­ای از اصالت خواهد یافت؛ بر این اساس می­توان تأثیر و تأثرات طرفینی را برای فرد و جامعه قائل شد. بهره­گیری از این مختصات جامعه، مبنایی مهم در مطالعات جامعه­شناختی بوده و نقش به­سزایی در شکل­گیری آرای اجتماعی علامه طباطبایی داشته­اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نظریه فطرت و آرای جامعه شناختی و معرفت شناختی علامه طباطبایی

علامه طباطبایی نظریه فطرت را براساس اصل هدایت عمومی بنا می‌نهد. وی در عین اعتقاد به نظریه سعادت و شقاوت ذاتی و ازلی انسان‌ها، آن را به‌گونه‌ای تقریر می‌کند که با نظریه فطرت خیرگرای انسان سازگار باشد. علامه در اندیشه‌های اجتماعی خود به‌وفور به فطرت استناد می‌کند. غریزه استخدام و نقش آن در زندگی اجتماعی انسان، تحلیل رابطه فطرت و آزادی، رابطه دفاع و جهاد با فطرت، پیوند میان اصل مالکیت و فطرت، تحل...

full text

بررسی تطبیقی آرای علامه مجلسی و علامه طباطبایی در عرصة چیستی عقل و کارکردهای آن

بحار الانوار مهم‌ترین و مفصل‌ترین تألیف علامه مجلسی و از مهم‌ترین و گسترده‌ترین جوامع حدیثی شیعه است. تعلیقات علامه طباطبایی که نمایندة تفکر فلسفی حکمت متعالیه در دورة معاصر است، به‌طور عمده مشتمل بر نقد دیدگاه‌های علامه مجلسی است. بررسی تحقیقی و تفصیلی‌تر این تعلیقه‌ها، ضمن آنکه تلاشی در جهت تقویت و احیای سنت تعلیقه‌نویسی و نگاه انتقادی به میراث گذشته محسوب می‌شود، می‌تواند گامی مؤثر در شناسای...

full text

بررسی نگرش‌های دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی نسبت به کتابداران دانشگاهی

کتابداران با دارا بودن دانش، مهارت، و تجربه قادر هستند در امر آموزش و پژوهش به دانشجویان کمک کنند. عدم اطلاع دانشجویان از موقعیت حرفه‌ای، نقش‌های آموزشی، دانش، وظایف، و علاقة کتابداران برای کمک به آنها باعث می‌شود دانشجویان از راهنمایی‌های کتابداران و کتابخانه‌ها به نحو احسن استفاده نکنند و پیدا کردن اطلاعات را وظیفة شخصی خود تلقی نمایند.در این مقاله با روش پیمایشی نگرش‌های دانشجویان دانشگاه عل...

full text

نظریه فطرت و آرای جامعه شناختی و معرفت شناختی علامه طباطبایی

علامه طباطبایی نظریه فطرت را براساس اصل هدایت عمومی بنا می­نهد. وی در عین اعتقاد به نظریه سعادت و شقاوت ذاتی و ازلی انسان­ها، آن را به­گونه­ای تقریر می­کند که با نظریه فطرت خیرگرای انسان سازگار باشد. علامه در اندیشه­های اجتماعی خود به­وفور به فطرت استناد می­کند. غریزه استخدام و نقش آن در زندگی اجتماعی انسان، تحلیل رابطه فطرت و آزادی، رابطه دفاع و جهاد با فطرت، پیوند میان اصل مالکیت و فطرت، تحل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 16

pages  209- 229

publication date 2020-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023